Θέματα απαντήσεις Χημείας γενικών εξετάσεων 1996 (1η - 2η Δέσμη)

Θέματα ΧΗΜΕΙΑΣ γενικών εξετάσεων 1996

ΖΗΤΗΜΑ 1^ον Α. α) Επίδραση κοινού ιόντος στην ισορροπία διάστασης ασθενούς βάσης. Δώστε ένα παράδειγμα.

β) Υδατικό διάλυμα οξικού οξέος αραιώνεται με νερό. Πως επηρεάζεται ο βαθμός διάστασης του οξέος; Δικαιολογήστε την απάντησή σας.

Β. Να περιγράψετε το μηχανισμό σχηματισμού των χημικών δεσμών α) στο αέριο φθόριο F2  β) στο υγρό υδροφθόριο HF  γ) στο στερεό φθοριούχο νάτριο NaF

Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί F:9 Na:11 H:1

ΖΗΤΗΜΑ 2^ον Α. Ποιες είναι οι γενικές μέθοδοι παρασκευής των κορεσμένων μονοκαρβονικών οξέων; Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των αντίστοιχων αντιδράσεων.

Β. Διαθέτουμε τα παρακάτω χημικά αντιδραστήρια, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά στην οργανική χημεία: α) υποχλωριώδες οξύ β) πεντοξείδιο του φωσφόρου γ) πενταχλωριούχος φωσφόρος δ) διάλυμα διχρωμικού καλίου οξινισμένου με θειϊκό οξύ ε) νάτριο σε αιθέρα στ) υδροξείδιο του αργύρου

Επιλέγοντας το κατάλληλο αντιδραστήριο, να γίνουν οι παρακάτω μετατροπές και να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των αντίστοιχων αντιδράσεων

1. ισοπροπυλοχλωρίδιο σε 2,3- διμεθυλοβουτάνιο

2. προπανόλη-2 σε ακετόνη

3. 1-βρωμοβουτάνιο σε 1-χλωροπροπάνιο

4. οξικό οξύ σε ανυδρίτη οξικού οξέος

5. προπένιο σε 1-χλωροπροπανόλη-2.

ΖΗΤΗΜΑ 3^ον Κράμα  Cu - Ag μάζας 38,75 αντιδρά πλήρως με πυκνό διάλυμα που περιέχει 1,2 mol HNO3, οπότε ελευθερώνεται αέριο Α και προκύπτει διάλυμα, το οποίο αραιώνεται μέχρι όγκου 2lit. Το αραιωμένο διάλυμα έχει pH =1.

Να υπολογιστεί ο αριθμός των mol του κάθε μετάλλου στο κράμα  (0,1 0,3)

Β) Το αέριο Α εισάγεται σε κενό δοχείο όγκου 4 lit  και θερμαίνεται στους 227C, οπότε αποκαθίσταται η ισορροπία: 2NO2 == N2O4 

Αν μετά την αποκατάσταση της ισορροπίας, η ολική πίεση του μίγματος είναι 0,3 atm, να υπολογιστεί η τιμή της σταθεράς K_p της ισορροπίας. (20/atm)

Δίνονται τα ατομικά βάρη των στοιχείων Cu:63,5  Ag:108,  η παγκόσμια σταθερά των αερίων R=0,082 lit atm/mol grad και ότι το ΗΝΟ3 διίσταται πλήρως.

ΖΗΤΗΜΑ 4^ον. Ορισμένη ποσότητα ακετυλένιου (C2H2) θερμαίνεται στους 500 παρουσία καταλύτη, οπότε ένα μέρος της μετατρέπεται σε βενζόλιο (C6H6)

Το αέριο μίγμα ψύχεται, οπότε προκύπτει διάλυμα ακετυλένιου σε βενζόλιο της ίδιας σύστασης με το αέριο μίγμα. Το διάλυμα αυτό χωρίζεται σε δύο ίσα μέρη.

Στο πρώτο μέρος του διαλύματος διαβιβάζεται αέριο βρώμιο (Br2) μέχρις ότου το ακετυλένιο αντιδράσει ποσοτικά και μετατραπεί σε κορεσμένη ένωση. Το διάλυμα που προκύπτει έχει τάση ατμών ίση με 80 mm Hg.

Α) Να υπολογιστεί η επί τοις εκατό ποσοστό του ακετυλένιου που μετατράπηκε σε βενζόλιο. (96%)

Το δεύτερο μέρος του διαλύματος υφίσταται κατεργασία με νερό σε κατάλληλες συνθήκες, οπότε αντιδρά όλη η ποσότητα του ακετυλένιου και μετατρέπεται σε οργανική ένωση, η οποία αντιδρά ποσοτικά με φελίγγειο υγρό και καταβυθίζονται 14,3 ιζήματος

Β) Να υπολογισθεί ο αριθμός των mol του ακετυλένιου που χρησιμοποιήθηκαν αρχικά. (5)

Δίνεται ότι η τάση ατμών του καθαρού βενζόλιου είναι ίση με 90 mm Hg και ότι το βενζόλιο δεν αντιδρά με το βρώμιο ούτε με το νερό. Ατομικά βάρη O:16 Cu:63,5    

Θέματα - απαντήσεις Χημείας γενικών εξετάσεων 1995 (1η -2η Δέσμη)

Θέματα Χημείας Γενικών Εξετάσεων 1995 (1^η – 2^η  Δέσμη)

ΘΕΜΑ 1^ο  α) Τι ονομάζεται νόμος της ταχύτητας και τι τάξη αντίδρασης της γενικής μορφής αΑ + βΒ == γΓ + δΔ . Σε ποιες αντιδράσεις παρατηρούνται αποκλίσεις από το νόμο της ταχύτητας: Δώστε από ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση απόκλισης.

β) Το μέτρο της ισχύος των ασθενών μονοβασικών οξέων εκφράζεται με δύο μεγέθη. Πως ορίζονται αυτά, από ποιους παράγοντες εξαρτώνται, με ποια μαθηματική σχέση συνδέονται και πως προκύπτει η σχέση αυτή;

ΘΕΜΑ 2^ο  α) Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των αντιδράσεων του νερού με καθεμία από τις παρακάτω ενώσεις 1) προπένιο 2) βουτίνιο-1 3) ισοπρόπυλο-μαγνησιο-ιωδίδιο 4) οξικός αιθυλεστέρας 5) ουρία

β) Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις όλων των δυνατών αντιδράσεων παρασκευής των ισομερών αλκοολών του τύπου C4H9OH με την επίδραση αντιδραστηρίων Grignard σε καρβονυλικές ενώσεις.

ΘΕΜΑ 3^ο. Μέταλλο Μ εμφανίζεται στις ενώσεις του με αριθμούς αξείδωσης +2 και +x>2 . 0,2 mol του μετάλλου Μ προστίθενται σε 400 ml διαλύματος HCl  2Ν και μετατρέπονται πλήρως σε  MCl2 οπότε προκύπτει διάλυμα Α όγκου επίσης 400ml

Όλη η ποσότητα του Η2, που παράγεται κατά την αντίδραση του μετάλλου με το HCl, συλλέγεται και καίγεται σε κατάλληλη συσκευή.

200 ml του διαλύματος Α, απαιτούν 100 ml  διαλύματος διχρωμικού καλίου 1Ν, οξινισμένου με HCl, ώστε να οξειδώσει πλήρως το MCl2 σε MClx. 

Τα υπόλοιπα 200 του διαλύματος Α αναμιγνύονται με 800 διαλύματος NaOH, οπότε, χωρίς να παρατηρηθεί σχηματισμός ιζήματος, προκύπτει κορεσμένο διάλυμα ως προς το M(OH)2  με pH=9.

Να υπολογιστούν:

1) Το ποσό της θερμότητας που ελευθερώθηκε κατά την καύση του H2

2) το pH  του διαλύματος Α.

3) Ο αριθμός οξείδωσης του μετάλλου x.  

4) Η τιμή της σταθεράς του γινομένου διαλυτότητας (Ksp) του Μ(ΟΗ)2

Δίνεται ότι η θερμότητα καύσης του είναι ίση με 58 Kcal/mol

(11,6 kcal,  pH =0,  x=3,  K_sp=10^-11)  

ΘΕΜΑ 4^ο. 4,8 gr  ισομοριακού μίγματος μεθανίου και ατμών μεθανόλης διαβιβάζεται μαζί με αέρα πάνω από θερμαινόμενο καταλύτη (μεταλλικό χαλκό) και μετατρέπονται πλήρως σε μια μόνο αέρια καρβονυλική ένωση.

Η ένωση αυτή αντιδρά με πυκνό διάλυμα NaOH  το οποίο περιέχει ακριβώς την ποσότητα  NaOH η που αντιδρά με την καρβονυλική ένωση.

Μετά το τέλος της αντίδρασης εξατμίζουμε τις πτητικές ουσίες, οπότε παραμένει στερεό υπόλειμμα, το οποίο θερμαινόμενο στους 400 δίνει άλας Α και αέριο Β.

Το άλας Α αφού διαλυθεί στο νερό, μετατρέπεται πλήρως στο αντίστοιχο οξύ Γ με την επίδραση διαλύματος

1) Να γραφούν οι χημικές εξισώσεις των παραπάνω αντιδράσεων.

2) Να υπολογισθεί ο όγκος του αερίου Β σε κανονικές συνθήκες.

3) Πόσα ml διαλύματος ΚMnO4 0,1 Μ  απαιτούνται για την πλήρη εξουδετέρωση όλης της ποσότητας του οξέος Γ;

(1,12 lt, 200ml)

Δίνονται τα ατομικά βάρη C=12, Η=1, Ο=16 και ο μοριακός ή γραμμομοριακός όγκος σε κανονικές συνθήκες ενός αερίου 22,4 lt.  

Κριτική των θεμάτων: Ήταν η πρώτη φορά θαρρώ στα θέματα θεωρίας (1^ο -2^ο) που παρατηρήθηκε  απομάκρυνση από τη σκέτη αναπαραγωγή ενοτήτων από το σχολικό βιβλίο, εμφανέστερη  στο 2^ο θέμα της Οργανικής.

Παρά ταύτα οι βαθμολογητές είδαν:

Στο πρώτο θέμα οι υποψήφιοι δυσκολεύονται να βρουν παραδείγματα απόκλισης από το νόμο της ταχύτητας – ειδικότερα όσον αφορά τα στερεά.

Στο δεύτερο θέμα (2α) αρκετοί υποψήφιοι γράφουν σωστά τις αντιδράσεις, αλλά δεν αναφέρουν τους απαραίτητους καταλύτες (νομίζω αν ήθελαν τους καταλύτες – συνθήκες έπρεπε να το ζητήσουν στην εκφώνηση και όχι τι ανακάλυψαν εκ των υστέρων μερικοί βαθμολογητές)

Στο δεύτερο θέμα (2Αβ), οι περισσότεροι υποψήφιοι παραλείπουν τη δεύτερη μέθοδο παρασκευής της βουτανόλης-2.

Στο τρίτο θέμα –που θεωρήθηκε δύσκολο- είναι πολλοί οι υποψήφιοι που εγκαταλείπουν τα ερωτήματα γ και δ. Δεν μπορούν να υπολογίσουν σωστά τον αριθμό οξείδωσης x και δεν απαντούν καθόλου στο δ.

Στο τέταρτο θέμα αρκετοί υποψήφιοι δεν κάνουν την αντίδραση της παρασκευής του οξαλικού οξέος. Δυσκολεύονται στις αντιδράσεις του προβλήματος επειδή αυτές είναι ειδικές περιπτώσεις και όχι γενικές στην οργανική χημεία.