Τετάρτη 28 Οκτωβρίου 2009

Παρασκευή διαλυμάτων ορισμένης περιεκτικότητας.

Α. Παρασκευή υδατικού διαλύματος χλωριούχου νατρίου και υπολογισμός της περιεκτικότητας του στα εκατό βάρος προς βάρος (%w/w)
(Παρασκευή υδατικού διαλύματος χλωριούχου νατρίου 2% w/w)

Β. Παρασκευή υδατικού διαλύματος χλωριούχου νατρίου και υπολογισμός της περιεκτικότητας του στα εκατό βάρος προς όγκο (% w/v)
(Παρασκευή υδατικού διαλύματος χλωριούχου νατρίου 2% w/v)
Όργανα – Συσκευές: Ζυγός (ηλεκτρονικός), Γυάλινη ράβδος ανάδευσης, Ποτήρι ζέσεως 100ml, Ογκομετρική φιάλη 100ml με πώμα, Πλαστικό κουταλάκι, Υδροβολέας, Χωνί, Σταγονόμετρο.
Αντιδραστήρια – Υλικά: Αλάτι (χλωριούχο νάτριο), Νερό.

Γ. Παρασκευή υδατικού διαλύματος αλκοόλης και υπολογισμός της περιεκτικότητας του στα εκατό όγκο προς όγκο (%v/v)
(Διάλυμα αλκοόλης 5% v/v)
Όργανα – Συσκευές: Ποτήρι ζέσεως 250ml, Σιφώνιο πληρώσεως 10ml, Ογκομετρική φιάλη 200ml με πώμα, Υδροβολέας, Σταγονόμετρο.
Αντιδραστήρια – Υλικά: Αλκοόλη (οινόπνευμα), Νερό
Αφού το «διασκεδάσατε» στο εργαστήριο, ασχολούμενοι με νερά, ποτήρια, φιάλες, ζυγούς, υδροβολείς μερικές ερωτήσεις:

1.Συμπλήρωσε τα κενά στο παρακάτω κείμενο:
Για να παρασκευάσω 250 ml διάλυμα χλωριούχου νατρίου 4% w/v, ζυγίζω σε ποτήρι ζέσεως των 250ml ….. g αλάτι. Κατόπιν προσθέτω ……., μέχρις ότου ο ζυγός να δείξει περίπου …….
Αναδεύω, ώστε να ……….. όλο το αλάτι και να προκύψει …………………….
Μεταγγίζω το περιεχόμενο του ποτηριού σε ογκομετρική φιάλη των …….
Προσθέτω νερό μέχρι τη ………., πωματίζω την ογκομετρική φιάλη και την ……….. ελαφρά.

2. Στο βήμα 6 στη Β παρασκευή διαλύματος, γιατί πρέπει να ξεπλύνεις το ποτήρι και να μεταφέρεις τα απόνερα στην ογκομετρική φιάλη;
……………………………………………………………….
……………………………………………………………….
………………………………………………………………

3. Ένας μαθητής πρόσθεσε νερό στην ογκομετρική φιάλη πάνω από τη χαραγή. Το διάλυμα που παρασκεύασε έχει τη ζητούμενη περιεκτικότητα, μεγαλύτερη ή μικρότερη; Γράψε τη σωστή απάντηση και μια σύντομη αιτιολόγηση.
……………………………………………………………………..
…………………………………………………………………….
…………………………………………………………………….

Τα οξέα που τρώνε τις πέτρες.

Σκοπός: Να παρατηρήσουμε πως επιδρούν τα οξέα στο μάρμαρο (σε ασβετολιθικές πέτρες). Να διαπιστώσουμε ότι το αέριο που παράγεται από την αντίδραση αυτή είναι το διοξείδιο του άνθρακα, όπως προκύπτει από το θόλωμα του ασβεστόνερου (δηλαδή το CaCO3 ξανασχηματίζεται)
εκτός αν επιμείνουμε πολύ, οπότε παράγεται το CaHCO3 που είναι ευδιάλυτο στο νερό και το ασβεστόνερο χάνει το θόλωμα του, που οφείλεται στο ανθρακικό ασβέστιο.
ΠΗΓΗ: Εργαστηριακός Οδηγός Γ' Γυμνασίου - ΟΕΔΒ Αθήνα 2007.

Ο δείκτης κόκκινο λάχανο στην όξινη και στη βασική περιοχή.

Από τον Εργαστηριακό Οδηγό Χημείας Γ Γυμνασίου - ΟΕΔΒ Αθήνα 2007
.......................................................
Σκοπός του πειράματος να παραλάβουμε το δείκτη που περιέχεται στο κόκκινο λάχανο, να κατασκευάσουμε τη δική μας χρωματομετρική κλίμακα.
Η όξινη περιοχή έχει κόκκινη απόχρωση.
Για να προσδιοπίσουμε το pH ενός όξινου διαλύματος, θα προσθέσουμε αρκετές σταγόνες από το δείκτη που παρασκευάσαμε. Ανάλογα με το χρώμα που θα πάρει το διάλυμα, θα καταλάβουμε αν η οξύτητα του είναι παρόμοια με αυτή του υδροχλωρικού οξέος, του χυμού του λεμονιού, του ξιδιού ή του αναψυκτικού τύπου σόδας. Έτσι θα προσδιορίσουμε κατά προσέγγιση το pH του διαλύματος.

Χαρακτηρισμός διαλυμάτων ως όξινων και βασικών με το δείκτη "κόκκινο λάχανο". Με την κόκκινη απόχρωση είναι η όξινη περιοχή, με την πράσινη και κίτρινη απόχρωση είναι η βασική περιοχή. Ο σωλήνας με το μπλε διάλυμα περιέχει το δείκτη κόκκινο λάχανο.

Δευτέρα 26 Οκτωβρίου 2009

Και μία και δυό τσε τρείς ρακές!




Κάθε χρόνο τέτοια εποχή(Οκτώβρη με Νοέμβρη) η καρδιά της Κρήτης κτυπά στα ρακοκάζανα.

Η παραγωγή της τσικουδιάς (ρακής) ή του τσίπουρου όπως ονομάζεται σε άλλες περιοχές, χάνεται στο βάθος του χρόνου, καθώς λέγεται πως ξεκίνησε τον 14ο αιώνα στο Άγιο Όρος από μοναχούς που διαβιούσαν εκεί και με τα χρόνια εξαπλώθηκε στην Κρήτη, τη Μακεδονία, Ήπειρο και Θεσσαλία.
Πρώτη ύλη για την παραγωγή αποστάγματος είναι τα στράφυλα, δηλαδή η μάζα που απομένει μετά την συμπίεση του σταφυλοπολτού, για την παραγωγή κρασιού.
Αυτή η μάζα αποτελείται από τους φλοιούς των σταφυλιών και τα κουκούτσια, ενώ περικλείει και κάποιο ποσοστό αζύμωτου μούστου.

Για να ξεκινήσουν τα καζανέματα, πρέπει να έχουν ωριμάσει τα στράφυλα που φυλάσσονται για αρκετό καιρό σε πλαστικά δοχεία. Στη συνέχεια, όταν έρθει η ώρα της απόσταξης, θα μπουν στο καζάνι μαζί με μαραθιές, ή άλλο βότανο για να δώσει άρωμα που θα τοποθετηθεί από πάνω, καθώς και νερό ή κρασί για να εξαχθεί μεγαλύτερη ποσότητα ρακής.
Tο καζάνι θα κλειστεί με το καπάκι που καταλήγει στο νουλά και θα γίνει επίχρισμα, δηλαδή σφράγισμα στην ένωση με ζύμη για τυχόν απώλειες ατμού.
Ο νουλάς περνάει από δοχείο με κρύο νερό που βοηθάει να υγροποιηθεί η ρακή και να τρέξει στο λαήνι.
Μετά από αυτή τη διαδικασία, όλα είναι έτοιμα για να ανάψει η φωτιά κάτω από το καζάνι, είτε με ξύλα, ή με υγραέριο, για να ξεκινήσουν τα καζανέματα και μαζί με αυτό και το γλέντι από την παρέα που έχει συγκεντρωθεί για να δοκιμαστεί η ρακή.
Το πρώτο λαήνι ρακής, το πρωτοράκι (η πρωτόρακι) όπως λέγεται, περιέχει τη μεγαλύτερη ποσότητα οινοπνεύματος και για το λόγο αυτό αποφεύγεται η δοκιμή της, παρά μόνο από τους πολύ τολμηρούς.

Παρά το γεγονός της σύγχρονης τεχνολογίας που έχει περάσει και στην απόσταξη, αρκετοί είναι ακόμα εκείνοι που παραμένουν πιστοί στην παράδοση και αναβιώνουν παλιές καλές εποχές με το χάλκινο σκεύος, τα καυσόξυλα για τη φωτιά, τον καζανάρη με την δεξιότητα και τις βεγγέρες με καλό μεζέ και τη φρέσκια ρακή.

Τα τέσσερα μυστικά της καλής τσικουδιάς
(Μία και δυό, τσε τρείς ρακές στην υγειά μας!)

1) Τα στέμφυλα να είναι «σύγκρασα»: μαζί με μούστο μένουν σε βαρέλι για τουλάχιστον έναν μήνα σε σκιερό και δροσερό μέρος όπου ζυμώνονται και πρέπει να ανακατεύονται πριν αρχίσει η διαδικασία της απόσταξης.
2) Αφαιρούνται υποχρεωτικά τα κοτσάνια των σταφυλιών για να μην μπει μέσα στο ποτό το ξυλόπνευμα.
3) Οι μερακλήδες προσθέτουν κατά τη ζύμωση φρούτα (συνηθίζεται στα δυτικά της Κρήτης), όπως κυδώνια, για να δώσουν ιδιαίτερο άρωμα στην τσικουδιά τους. Άλλοι προσθέτουν σύκα, κάνοντας ιδιαίτερα γλυκόπιοτη ρακή.
4) Τα καζάνια στήνονται υποχρεωτικά σε ανοικτούς χώρους με πρόχειρες στέγες για προφύλαξη από τον καιρό.

Η τσικουδιά, σύμφωνα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι προϊόν προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης - «τσικουδιά Κρήτης».

Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2009